Dach, chociaż najczęściej określany jest jako konstrukcja nośna, posiadająca określony poziom spadzistości składa się nie tylko z wykończenia zewnętrznego, ale także z elementów wewnętrznych. Wśród nich największą rolę spełniają wiązary dachowe http://wiazary-kratowe.pl, których zadaniem jest utrzymanie ciężaru samego dachu, ale również i wszystkiego się na nim znajdzie. Wykonawstwo dachowe w oparciu o wiązarową konstrukcję to dość często stosowana technika w regionach Ameryki Północnej oraz Europy Zachodniej, a ostatnimi czasy zwiększa się jego znaczenie także w Polsce. Dobrze jest jednak szczegółowo omówić ten temat inwestorom, gdyż na przestrzeni ostatnich lat technologia ta przeszła wiele przekształceń.
Czym są wiązary dachowe
Elementami konstrukcji dachowej będącymi podstawą więźby domu jednorodzinnego są wiązary dachowe, które mają za zadanie przenoszenie obciążeń między dachem, a pozostałą częścią budynku, którą są zwykle ściany nośne. Komponenty te wykorzystywane są właściwie wszędzie, a najlepiej sprawdzą się tam, gdzie dachy mają duże powierzchnie i rozpiętości, bowiem pozwala to na ograniczenie zbędnych punktów podparcia. Podstawowym, niezależnie od zastosowania i konstrukcji elementem wiązarów są pasy – górny i dolny, które są podporą dla słupków i krzyżulców.
Krzyżulce to elementy ukośne, świetnie sprawdzające się w dachach z niewielkim kątem spadkowym, podczas gdy słupki są elementami pionowymi, będącymi bezpośrednią podporą konstrukcji zewnętrznej dachu. Elementy te mocowane są zazwyczaj za pomocą pasów przy pośrednictwie blach węzłowych, chociaż nie stanowi to jedynego słusznego sposobu. W ten sposób połączone elementy wiązarów dachowych nazywa się węzłami. Szczególnie zimą obciążenia, na które narażony jest dach są bardzo duże, co sprawia, że od tego połączenia wymaga się, aby posiadało świetne właściwości wytrzymałościowe i niewielką podatność na temperaturę otoczenia. Wiązary najczęściej wytwarzane są z drewna, lecz istnieją także zamienniki ze stali lub żelbetu, w przypadku których koniecznością jest zastosowanie ścian nośnych, które będą odporne na przeciążenia oraz dodatkowo znacznie wytrzymalszych fundamentów.
Z czego składa się więźba dachowa?
Warto wiedzieć, że dach oprócz konstrukcji, jakimi są wiązary dachowe składa się także z innych elementów. Wśród części więźby dachowej wyróżnić można:
- krokiew, czyli charakterystyczną, pochyłą belkę, stanowiącą podstawę dla łat lub płatew, do których przymocowuje się pokrycia dachowe,
- murłatę stanowiącą drewnianą belkę, którą kładzie się na murze budynku. Pełni ona rolę pośredniczącą w przenoszeniu obciążeń pomiędzy konstrukcją dachu, a murem nośnym i najczęściej ma kwadratowe pole przekroju.
- płatwie, których wyróżniamy trzy rodzaj – kalenicowe, stropowe i pośrednie – są to elementy konstrukcyjne dachu przenoszące obciążenia pomiędzy pokrycie oraz krokwiami.
- zastrzał, który jest drewnianą, ukośnie ustawioną belką, zapewniającą odpowiednie usztywnienie poziome i pionowe dla części dachu. Jego skonstruowanie jest zależne od tego, jak bardzo skomplikowana jest więźba dachowa.
Kiedy użycie wiązarów jest wskazane?
Wiązary dachowe nie są zbyt popularne w krajach, gdzie średnia dobowa temperatura jest dość wysoka, jak na przykład w Grecji, czy Hiszpanii. Głównym czynnikiem, decydującym o przydatności technologii wiązarowej jest śnieg – w przeciwieństwie do deszczu nie jest on tak efektywnie usuwany z powierzchni dachowej i stanowi dla niej istotne obciążenie. Wiązary są szczególnie ważne wtedy, gdy potrzebujemy zbudować dach o wyższej niż przeciętna odporności na oddziaływania zewnętrzne.
Główne problemy, na jakie narażone są konstrukcje dachowe stanowią wiatr i śnieg. Pierwszy z nich ma wpływ przede wszystkim na dachy o wysokiej spadzistości, zaś śnieg jest najgorszy w czasie roztopów, gdy zwiększa on swoją masę co jeszcze bardziej naraża dach na zniszczenie. Z tego też względu wiązary dachowe http://www.wiazary-kratowe.pl/wiazary-kratowe-projektowanie/ stosowane są przede wszystkim w klimacie umiarkowanym, czyli Ameryce Północnej, Europie Zachodniej i Australii. Stosunkowo wysokie koszty zastosowania wiązarów odpłacają z nawiązką tam, gdzie dach narażony jest na ogromne przeciążenia. W pozostałych regionach świata, szczególnie w Azji i wschodniej części Federacji Rosyjskiej częściej spotykana jest technologia prefabrykacji, jednak stanowi ona zupełnie osobny temat.
Podsumowanie – co trzeba wiedzieć
Konstrukcją niezwykle wzmacniającą dach i zwiększającą jego odporność na ogromne przeciążenia są wiązary dachowe, których stosowanie jest zasadne przede wszystkim w strefie klimatu umiarkowanego, gdzie śnieg nie jest rzadkością, a często pojawiają się także i porywiste wiatry. Czynniki te z łatwością mogłyby uszkodzić dach, narażając właściciela danej budowli na niepotrzebne, wysokie koszty naprawy. Z tego też powodu w rejonach, gdzie występują wyjątkowo niekorzystne czynniki zewnętrzne dobrym rozwiązaniem będzie jednokrotne zainwestowanie w solidną konstrukcję wzmacniającą, jaką stanowią wiązary, co pozwoli na cieszenie się przez długi czas z odpornego na pogodę domu.
